این روزها دوباره بحث‌های انتخابات نمایندگان اوج گرفته است. انتخابات که با وضعیت موجود حکومت وحدت ملی و تناقض‌های که به سبب طرح تک‌کرسی به میان آمده است محال به نظر می‌رسد.
روز دوشنبه کمیسیون انتخابات افغانستان نشستی با نهاد‌های فعال مدنی در حوزۀ انتخابات برگزار کرد و طرح‌هایی را که آماده کرده بود با این نهاد‌ها شریک ساخت.
براساس این طرح، ولایت‌ها با توجه به تعداد کرسی‌های پارلمانی، به پنج دسته تقسیم می‌شود.
ولایت‌های دارای یک تا پنج کرسی، همچنان یک حوزه خواهند باقی ماند، ولایت‌های دارای ۶ تا ۱۰ کرسی، به دو حوزه انتخاباتی تقسیم می‌شوند، ولایت‌های دارای ۱۱ تا ۱۵ کرسی به سه حوزه انتخاباتی تقسیم می‌شوند که چنین ولایتی وجود ندارد. ولایت‌های دارای ۱۶ تا ۲۰ کرسی به چهار حوزه تقسیم خواهند شد و ولایت‌های دارای ۲۱ تا ۲۵ کرسی به پنج حوزه تقسیم خواهند شد.
کمیسیون انتخابات، تامین نمایندگی واقعی، برقراری ارتباط موثر بین نمایندگان و رای دهندگان، احتمال بهبود نمایندگی زنان و اقلیت‌ها، کاهش اعمال نفوذ زورمندان و سادگی شمارش آرا را از فایده‌های این طرح خوانده است. اما در عین حال در طرح سوم خود براین تاکید دارد که حوزه‌های انتخاباتی موجود تغییر نکنند.
درحالیکه کمیسیون انتخابات به نقاط ضعفی این طرح اشاره‌های دارد ولی جدی‌ترین مشکلی که از این طرح قابل پیش‌بینی است، نبود یک احصاییه درست از جمعیت کل کشور، ولایت‌ها و حوزه‌های انتخاباتی ومشخص نبودن مرزهای حوزه‌های انتخاباتی می‌باشد.
در عین زمان نبود امنیت در خیلی از ولسوالی‌ها این احتمال را نیز تقویت می‌بخشد که انتخابات بطور شفاف برگزار نشود و یا هم اصلا برگزار نگردد اما از آن حوزه‌ها باید یک یا چند نماینده به مجلس راه یابند، درچنین وضعیتی اصل مشارکت و شفافیت انتخابات زیر سوال می‌رود.
تنها زمانی بحث تک‌کرسی در انتخابات پارلمانی مفید خواهد بود که سرشماری کل کشور یا لااقل افراد واجد شرایط رای‌دهی در هر حوزه صورت گیرد، که حوزه‌های انتخاباتی براساس جمعیت کلی یا جمعیت رای دهنده مشخص شود. این نکته نیز نباید از دید دور نگه داشته شود که حداقل و حداکثر آرایی را که یک نماینده بیاورد نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.
اگر برای فعلا بحث سرشماری چه عمومی و چه واجدان شرایط رای‌دهی به دلایل مختلف از جمله نبود بودجه و وقت لازم منتفی پنداشته شود، مشکل دیگری که همچنان پابرجاست هنوز مشخص نیست که در انتخابات‌های گذشته بطور دقیق برای چه تعدادی کارت رای‌دهی توزیع شده و چه تعدادی کارت رای‌دهی نگرفته‌اند. مشاهدات نشان می‌دهد که شمار افرادی که چندین بار کارت رای‌دهی گرفته‌اند خیلی زیاداند و از طرفی ممکن است ده‌ها هزار جوان دیگر به سن واجد رای‌دهی رسیده باشند. مضاف برهمه این معضلات، طرح تک‌کرسی بودجه بیشتری نیز لازم خواهد داشت.
با این وجود طرح تک‌کرسی زمانی موثر و مقبول خواهد بود که نیازهای اساسی انتخاباتی یاد شده رفع شده باشد وامنیت نیز حد اکثر در حوزه‌های انتخاباتی تامین باشد.
اما مهمترین نگرانی مردم این است که ممکن است حکومت وحدت ملی نتواند انتخابات پارلمانی را برگزار نماید. وگمانه‌های وجود دارد که انتخابات پارلمانی با انتخابات آینده ریاست‌جمهوری وانتخابات شوراهای ولایتی یعنی دو سال و نیم دیگر یک‌جا برگزار خواهد شد.
در هر دو صورت قانون اساسی افغانستان به طور گسترده نقض خواهد شد و اصل مشارکت مردم پامال خواهد گردید. اینکه سامان دادن همزمان سه انتخابات در توان حکومت باشد یا خیر، جای بحث دارد.
بنابراین نگرانی عمده مردم، نهاد‌های مدنی و سازمان‌های سیاسی از این است که مبادا موضوع انتخابات پارلمانی که یک اصل ضرور برای تامین دموکراسی و قانونی در کشور و اثرگذار برای وضعیت موجود در کشور می‌باشد به تعویق بیفتد.
