خبرها حاکی از آن است که زلمی خلیل‌زاد؛ نماینده وزارت امور خارجه امریکا دیروز سه‌شنبه وارد کابل شده است. در کنار آن جیک سالیوان؛ نامزد مشاوریت امنیت ملی جو بایدن، رییس‌جمهور منتخب ایالات متحده امریکا، توافق‌نامه میان امریکا و طالبان را تایید کرده و ادامه روابط با طالبان را در قالب همان توافق‌نامه امکان‌پذیر دانسته است.
سالیوان در مصاحبه‌یی با شبکه CCN گفت: «در حال حاضر یک توافق‌نامه طالبان و ایالات متحده وجود دارد و این سند برخی از تعهدات را به ایالات متحده و برخی از تعهدات را نیز به طالبان تحمیل می‌کند. تعهدات طالبان شامل قطع ارتباط با القاعده، نه فقط در گفتار؛ بل در عمل، کاهش خشونت و شرکت در مذاکرات با حسن نیت با دولت افغانستان است؛ زیرا در نهایت، یک توافق میان طالبان و دولت افغانستان محسوب می‌شود که قرار است به نوعی به نتیجه و حل و فصل مسالمت‌آمیز منجر شود تا به ما امکان دهد به آنچه هدف همه است (پایان دادن به درگیری در افغانستان) برسیم.»
سخنانی که توسط مشاور امنیت ملی بایدن در آستانه شروع دور دوم مذاکرات گفته شده، نشان از آن دارد که دولت منتخب امریکا در خصوص رسیدن به صلح مصمم است، اما نکاتی وجود دارد که نشان می‌دهد صلح با رویه کنونی سرانجام قابل قبولی نه برای طرف دولت و مردم افغانستان و نه برای جامعه جهانی نخواهد داشت.
اولین نکته این است که طرف طالبان تاکنون به موارد توافق‌شده و تعهدات خویش عمل نکرده است. افزایش موج خشونت‌ها در سراسر افغانستان، قتل‌های هدفمند خبرنگاران، فعالان مدنی و … به‌هیچ عنوان نشانه‌های صلح نیستند. گروه طالبان مانند قبل و حتی بیشتر از آن به ترویج وحشت و خشونت می‌پردازد و یگانه راه امتیازگیری خویش را همین گزینه می‌داند. هرچند در خصوص تعهدات دیگر طالبان از جمله قطع ارتباط با سایر گروه‌های تروریستی از جمله گروه القاعده نیز تاکنون هیچ مدرک قابل اعتباری ارایه نشده است.
سالیوان نیز با تاکید بر همین نگرانی‌ها طرف طالبان را به عدم پایبندی به توافق دوحه متهم کرده است.
به نظر می‌رسد با توجه به عملکرد دو دهه طالبان و تجربه‌یی که از این گروه وجود دارد نمی‌توان امیدوار به پایبندی این گروه به تعهدات دوحه و کاهش خشونت‌ها در افغانستان باشیم.
دولت منتخب ایالات متحده امریکا باید درک کند که موضوع طالبان دیگر منحصر به جغرافیای افغانستان نیست؛ بل امروز این گروه با تمامی کشورهای منطقه ارتباط موثر، علنی و فعالی دارد که این موضوع می‌تواند منافع این کشور و دولت افغانستان را با خطر مواجه سازد.
دولت افغانستان با پایبندی کامل به تمامی قوانین بین‌المللی، متحد استراتژیک ایالات متحده امریکا محسوب می‌شود و بدون شک یگانه راهکار مقابله با تروریزم؛ بقای دولت و ادامه راهی است که در طی دو دهه اخیر در افغانستان آغاز شده است.
بنابراین دولت ایالات متحده امریکا باید این نکته را مورد توجه خود قرار دهد که میدان دادن بیش از اندازه به طالبان به سود منافع مشترک دو کشور نیست. اگر دستاوردی در زمینه مبارزه تروریزم و تحکیم ارزش‌های دموکراتیک در افغانستان به‌وجود آمده در پرتو وجود همین دولت دموکراتیک بوده است. طالبان نه‌تنها حامی ارزش‌های دموکراتیک نیست که علنا مخالفت خود را با آن اعلام می‌کند؛ قتل‌های هدفمند خبرنگاران و فعالان مدنی چند هفته اخیر در همین راستا قابل تحلیل است.
ح. جاوید
