تحلیل

حکومت موقت؛ عقب‌گرد باطل

به شمول طالبان، کسانی که در دهل حکومت موقت می‌کوبند، در آن حکومت چه دیده‌اند که در نظام جمهوریت دیده نمی‌توانند؟
در روزهای اخیر حرف و حدیث حکومت موقت نقل محافل است و شماری از رهبران سیاسی و رسانه‌های خارجی مداوم از آن یاد می‌کنند. هرچند طالبان نسبت به گزینه حکومت موقت چندان بی‌میل نیست؛ اما خلاف موضع قبلی‌شان چیزی در این مورد نمی‌گویند.
در طرف دیگر مردم، نگران آینده خود و طرح‌هایی‌اند که این روزها در غیاب‌شان در محافل داخلی و خارجی برای افغانستان ریخته می‌شوند.
سخن صریح این که داعیه حکومت موقت برگشت به عقب و حرکت در یک دور باطل است. افغانستان ۱۹سال قبل یک دوره حکومت موقت و دوره انتقالی را سپری کرده است. تاکنون چهار انتخابات ریاست جمهوری، سه دور انتخابات پارلمانی و سه دور انتخابات شوراهای ولایتی در ۳۴ولایت کشور با تمام مشکلاتی که وجود داشت، به‌خوبی برگزار شده است.
به لحاظ سیاسی، افغانستان امروز یک کشور دموکراتیک است که تفکیک قوا در آن لحاظ می‌شود و قانون اساسی به‌عنوان وثیقه ملی بر سرنوشت فردی و جمعی مردم افغانستان حاکمیت تام دارد.

به تلگرام راه مدنیت بپیوندید: https://t.me/madanyatdaily
ما امروز حکومت مشروع و منتخب جمهوری اسلامی داریم. چیزی که آحاد ملت به آن خود را سهیم می‌داند و آن را ارادۀ فردی و جمعی خود می‌پندارند. واقعیت نیز همین است. در همه انتخابات‌های گذشته چه ریاست‌جمهوری و چه پارلمانی و شوراهای ولایتی، مردم طبق اراده سیاسی و اجتماعی‌شان مشارکت ورزیده و آرای خود را طبق خواست‌های فردی و جمعی‌شان استعمال کردند.
به لحاظ اجتماعی، زنان امروز افغانستان حضور مستقلانه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حقوقی دارند و بیش از هر زمان دیگر حضور زنان در ادارات دولتی و خصوصی و در نهادهای تعلیمی و تحصیلی پررنگ‌تر است.
در شرایط امروز حقوق تمام اقلیت‌های قومی و فرهنگی دست‌کم در قانون اساسی و قوانین نافذه کشور لحاظ شده و هیچ گروهی قومی و مذهبی خود را بیرون از دایره دولت نمی‌بیند.
به عبارت کوتاه افغانستان امروز اصلا با افغانستان ویران امارت اسلامی، قابل مقایسه نیست. حتا اگر سیمای فزیکی کشور را هم در نظر نگیریم به لحاظ محتوا و معنا نیز افغانستان امروز یک کشور متکثر، چندصدایی و دارای ساختارهای قانونی دموکراتیک است که با روزگار امارت اسلامی‌اش تفاوت دارد.
با این وصف چه دلیلی وجود دارد که همه این دست‌آوردهای معنوی و فزیکی را رها کرده به عقب برگردیم؟
به شمول طالبان، کسانی که در دهل حکومت موقت می‌کوبند، در آن حکومت چه دیده‌اند که در نظام جمهوریت دیده نمی‌توانند؟
پاسخ واضح و آشکار است. رهبران سیاسی به دو دلیل از شعار حکومت موقت حمایت می‌کنند. دسته اول رهبران سیاسی‌اند که از شعار حکومت موقت حمایت می‌کنند؛ ولی به حکومت موقت باور ندارند و می‌دانند که رفتن به سوی حکومت موقت عقب‌گرد و تقرب به سوی تباهی مجدد است.
این رهبران، حکومت موقت را اهرم فشار برای باج‌های سیاسی‌ می‌دانند که در گرفتن آن در هفت‌سال گذشته از رییس‌جمهور غنی ناکام بوده و اکنون فکر می‌کنند وقت آن رسیده است. این دسته فرصت‌شناسان ماهرند و می‌دانند در چه زمانی باج‌گیری کنند، کما اینکه در ۱۹سال گذشته عمر شریف سیاسی را چنین به سر کرده‌اند. برای این دسته منافع فردی و تجارت‌های سیاسی را که در ۱۹سال گذشته سامان داده و از آن سود سرشار به‌دست آورده‌اند مهمتر از منافع ملی و حتا حیات ملی است.
دسته‌‌یی دیگر که دنباله‌رو شعارهای دیکته‌شده برخی از حلقات خارجی و رسانه‌های خارجی‌اند، فکر می‌کنند شبیه حکومت موقت آقای کرزی در سال‌های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۱خورشیدی، بر اساس حاتم‌بخشی‌های خارجی‌ها می‌توانند سهمی خوب در قدرت و سیاست به‌دست بیاورند و بر زرهای مشروع و غیر مشروع خود بیفزایند.
طوری‌که یادآوری شد برای بخشی از بزرگان سیاسی ما تمام دار و ندار مملکت مساوی است به جیب خودشان. اگر جیب‌های حضرات چاق بود همه چیز خوب است و اگر چنین نبود همه چیز برای‌شان برعکس است.
اما طالبان حکومت موقت را معبری به سوی افق‌های نامعلوم امارت نگاه می‌کند. گروه طالبان به این نکته خوب واقف است که امارت طالبانی دیگر نه برای مردم و نه برای جهان قابل قبول است. از این رو این گروه خواب مستقیم امارت را دیگر دیده نمی‌توانند. تنها راهی را که برای رسیدن به امارت با دیکته پاکستان تشخیص داده، رفتن به سوی حکومت موقت است.
چون حکومت موقت در واقع باطل‌کنندۀ همه دستاوردهای ۱۹ساله مردم افغانستان است. بر فرض محال، در چنین حالتی همه چیز را باید از نو آغاز کرد. یعنی حکومت موقت معنایش این است که قانون اساسی افغانستان کتمان گردد، تفکیک قوا از میان برود، خبری از انتخابات نخواهد بود، دست مردم از سرنوشت سیاسی‌شان کوتاه خواهد شد، زنان از حقوق‌شان محروم خواهند شد و در یک کلام کوتاه، بستری مناسبی برای امارت اسلامی نوع پاکستانی فراهم خواهد آمد.
اما مردم افغانستان چنانکه در گذشته امارت اسلامی را مردود شمردند و علیه آن تا آخرین دم ایستادند، امروز نیز امارت اسلامی طالبانی را خلاف شأن و هویت تاریخی و ملی خود می‌دانند. بر فرض محال اگر شرایط طوری پیش آید که استراتیژی پاکستان قدم به قدم تطبیق گردد، مردم افغانستان هرگز به احیای چنین رژیمی اجازه نخواهند داد و دست‌کم اگر کاری دیگری از پیش برده نتوانند، قطعا دست به اسلحه خواهند برد و جنگ داخلی تمام‌عیار دوباره شعله‌ور خواهد شد. آنگاه تر و خشک همه باهم خواهند سوخت.
امید کریمی

نوشته‌های مشابه

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا