«توافق‌نامه آوردن صلح در افغانستان» میان طالبان و ایالات متحده تاکنون نتیجه مشخصی نداشته و جنگ و حملات خونین هنوز در سراسر کشور ادامه دارد.
به تاریخ ۲۹ فبروری سال ۲۰۲۰، ایالات متحده و طالبان، پس از حدود ۱۹سال جنگ، توافق‌نامه تاریخی برای آوردن صلح در افغانستان را به امضا رسانیدند.
در توافق‌نامه تصریح گردیده که طالبان مانع استفاده از خاک افغانستان علیه ایالات متحده و متحدین آن توسط تروریستان می‌گردد و همچنین برای ساختن یک کشور صلح آمیز وارد مذاکرات با طرف‌های درگیر افغانستان می‌شود.
در مقابل ایالات متحده قول داده تا نیروهای نظامی خود را از افغانستان بیرون بکشد. در همین حال یک قسمت از این توافق‌نامه طی یک سال گذشته عملی شده، ولی بیشتر بخش‌های دیگر تا هنوز اجرا نشده و سوالاتی را برانگیخته است.
در عین زمان، جنگ میان طالبان و نیروهای دولت و همچنین حملات تروریستی توسط این گروه در سراسر افغانستان ادامه دارد.
بر اساس توافق‌نامه طالبان و ایالات متحده، مذاکرات بین‌الافغانی میان طالبان و طرف‌های افغان (دولت فعلی افغانستان) به‌عنوان امتیاز برای طالبان که صریحاً در توافق‌نامه ذکر نشده، قرار بود در ۱۰مارچ ۲۰۲۰ آغاز شود، اما بنابر دلایل مختلف با تعلل در ۱۲سپتمبر سال ۲۰۲۰ در دوحه ، قطر آغاز شد. یکی از دلایل اصلی تاخیر در برگزاری مذاکرات، چانه‌زنی در مورد آزادی زندانیان طالبان بود که به نوبه خود ناشی از عدم شفافیت در مورد این بود که واقعاً روی چه چیزی توافق شده است .
آغاز مذاکرات به‌عنوان یک فرصت تاریخی مورد استقبال قرار گرفت، اما هیچ‌کسی انتظار پیشرفت سریع این روند را نداشت. مذاکرات میان ایالات متحده و طالبان تقریباً ۱۸ماه را در بر گرفت. مذاکرات ایالات متحده و طالبان به‌طور قابل توجهی، نسبت به مذاکرات بین الافغانی کمتر بحث‌برانگیز بود که وظیفه بزرگ ایجاد توافق دیدگاه میان طالبان و دولت افغانستان را در مورد چگونگی یک افغانستان صلح‌آمیز دارد.
بر این اساس، مذاکرات بین الافغانی همیشه حتی در بهترین موارد پراکنده و طولانی می‌شد.
ابراهیم باعث، پژوهشگر افغان خلاصه کرد: «فاصله میان آنچه طالبان و دولت افغانستان از توافق صلح انتظار دارند و آنچه که آنها مایل به سازش هستند بسیار زیاد است.»
طالبان برای صلح به «سیستم اسلامی» اشاره می‌کند؛ اگرچه در مورد این سیستم وضاحت نمی‌دهد، اما اگر از یک طرف به‌معنی تغییر کامل جمهوری فعلی نباشد به معنی اصلاحات اساسی آن است.
از جانب دیگر دولت افغانستان تمایل دارد قانون اساسی فعلی حفظ شود؛ قانونی که طالبان آن را نسخه‌یی غربی می‌دانند.
به هر صورت ، مذاکرات بین الافغانی با تعیین قواعد راهکار پیش‌برد مذاکرات واقعی آغاز شد. این طرزالعمل تقریباً سه ماه پس از آغاز مذاکرات در تاریخ ۲ دسمبر سال ۲۰۲۰ ، نهایی شد.
مذاکرات بین‌الافغانی پس از یک وقفه در اواخر دسمبر ۲۰۲۰ در اوایل جنوری ۲۰۲۱ از سر گرفته شد.
هیات طالبان و تیم مذاکره‌کننده دولت افغانستان در حال حاضر روی یک اجندا برای گفتگو‌های اساسی کار می‌کنند.
باعث گفت: «پیشرفت مذاکرات بسیار کند بوده است.»
وی افزود: «این امر به دلیل فاصله زیاد دیدگاه‌های دوطرف مذاکره‌کننده بوده است و اکنون همه طرف‌ها (دولت افغانستان و گروه طالبان) منتظرند که دولت جدید ایالات متحده چه کاری را انجام خواهد داد .
به هر حال با توجه به زمان کمی که باقی مانده ، بعید است که مذاکرات بین‌الافغانی نتیجه مشخصی را تا پایان اپریل۲۰۲۱ ؛ تاریخی که مطابق توافق‌نامه برای خروج کامل ایالات متحده تعیین شده است ، در پی داشته باشد.
اما عقب‌نشینی مطابق توافق‌نامه میان امریکا و طالبان، به یک سلسله شرایط بستگی داشت که می‌توان گفت تا هنوز برآورده نشده است.
منبع: دیپلمات/ نویسنده: فرانز جی مارتی/ ترجمه: سید جمال اخگر
