این راه را قوی‌تر خواهیم رفت
سید اصغر اشراق؛ مدیرمسوول روزنامه
کار روزنامه راه مدنیت را در اواخر سال ۱۳۹۰ با یک لپتاپ از دل کافه‌یی در پل سرخ آغاز کردیم. در آغاز، جمعی از استادان دانشگاه و روزنامه‌نگاران جوان برای یک کار جدید و متفاوت گرد هم آمدیم.
آن روزها این هفته‌نامه نه دفتر داشت و نه بودجه، نه کارمند داشت و نه امکانات مالی برای استخدام. آنچه به‌عنوان بن‌مایه‌یی برای کار رسانهیی سبب ادامه این کار شد؛ حس مسوولیت و عشق به کار رسانهیی و اطلاع‌رسانی همین جمع بود.
با یک لپتاپ در آخر هر هفته مطالب ارسالی دوستان جمع‌آوری و ویرایش میشد و آدرس کافه‌یی در پل سرخ به دیزاینر هفته‌نامه داده میشد و می‌آمد و کارش را انجام می‌داد.
دغدغه اصل این رسانه، تحلیل عادلانه رویدادها و حوادث، رساندن صدای خاموش زنان و جوانان کشور به آدرس‌های بن‌بست‌شدۀ مسوولان دولتی و بین‌المللی بود.
«از مبارزه‌های پنهان تا مشارکت سیاسی»
بعد از مدتی این هفته‌نامه سلسله‌گفتگوهای «زنان موفق» را آغاز کرد. اندکی نگذشته بود که همکاران رضاکار زیادی گرد این رسانه تازه‌کار جمع شدند. این مصاحبه‌ها که با روشی اختصاصی انجام میشد، به خوبی مورد استقبال قرار گرفت.
گفتگوها ادامه یافت و در مدت حدود دو سال ۱۰۰ مصاحبه موثر از آدرس زنان فعال جامعه عمدتا زنان جوان در حوزه فرهنگ، سیاست، اقتصاد و امنیت از طریق این رسانه منتشر شدند. مجموعۀ این گفتگوها در نهایت زیر عنوان «از مبارزه‌های پنهان تا مشارکت سیاسی» (دیدگاه‌های زنان افغان درباره صلح و امنیت پس از دوران گذار) با حمایت مالی بنیاد هاینرش بُل آلمان در سال ۲۰۱۴ به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر گردید.
«آینده‌یی که ما می‌خواهیم»
در کنار این نوع مصاحبه‌ها، گفتگوهایی زیر عنوان «آینده‌یی که ما می‌خواهیم» (جوانان، رهبری و توسعه) با جوانان فعال کشور در بخش‌های مختلف نیز آغاز گردید. با ده‌ها جوان موفق مصاحبه‌هایی با روش منحصر به فرد و نقش تخصص‌گرایی در دوران گذار انجام و انتشار یافت. این گفتگوها نیز با استقبال وسیع مخاطبان مواجه گردید. مجموعۀ این گفتگوها نیز با حمایت مالی بنیاد هاینرش بُل که یک نهاد معتبر بین‌المللی است و بیشتر برای حمایت از ارزش‌های دموکراسی و محیط زیست فعالیت می‌کند با عنوانی که در بالا ذکر شد، چاپ گردید.
همفکری و اصل کثرت‌گرایی
رویکرد روشنگرانه و دگراندیش راه مدنیت باعث شد، جوانان و افراد علاقمند به دیدگاه‌های باز و مدرن، خود را در این هفته‌نامه بیابند.
اندکی بعد از فعالیت راه مدنیت، گروهی از جوانان مشتاق به نوشتن برای ارزش‌های دموکراسی و انسانی، در این هفته‌نامه قلم زدند. نورجهان اکبر، منیره یوسف‌زاده، زهرا موسوی، سمیه رامش، منیژه رامزی و … از جمله کسانی بودند که رضاکارانه در این هفته‌نامه قلم می‌زدند.
همین رویکرد متفاوت راه مدنیت به مسایل اجتماعی و فرهنگی کشور و نیز قلم‌های متنوع، باعث شد که راه مدنیت جایگاهش را در میان مخاطبان و رسانه‌های نوشتاری پیدا کند.
چهار سال از این ماجرا گذشت و هفته‌نامه از چهار صفحه به هشت صفحه رسید و هم‌چنین این رسانه توانست وبسایتی را هم فعال کند.
روزنامه راه مدنیت
بعد از مدتی کار پی‌گیر هفته‌نامه، کار روزنامه راه مدنیت با یک گروه کاری جدی و متعهد آغاز گردید.
حالا این روزنامه باید دفتر و آدرس در خور می‌داشت. تاجری خوش‌نام و با سابقۀ فرهنگی ماهانه مقداری هزینه کرایه دفتر روزنامه را متقبل شد. دوست دیگری میز و چوکی و چند پایه کمپیوتر مستعمل و چند متر فرش برای روزنامه مساعدت کرد.
این بود که کار روزنامه در چهار صفحه، البته سه روز در هفته آغاز شد. گروه چند نفری محدود روزنامه راه مدنیت با اینکه امکانات مالی مناسب در اختیار نداشتند، با دنیایی از امید و عشق، کار این روزنامه را با جدیت تمام آغاز کردند. در این میان تنها کرایه دفتر، غذای چاشت و پیاله چایی برای همه همکاران فراهم بود. همکاران باید کرایه موتر برای آمدورفت را نیز از خود می‌پرداختند.
با توجه به رشد تکنالوژی و گرایش بیشتر مخاطبان به شبکه‌های مجازی، تیم روزنامه راه مدنیت به این نتیجه رسید که بخش آنلاین تقویت گردد. بنابراین وبسایت جدید روزنامه با امکانات و کیفیت بهتر فعال شد.
بعد از حدود چند ماه، برای تاجر فرهنگ‌دوستی که با این رسانه همکاری می‌کرد، دوسیه‌سازی شد که فعلا در زندان پلچرخی به سر میبرد. خیلی دشوار بود روزنامهیی توقف کند که تازه مخاطبان خود را یافته و جایی برای کار متفاوت فرهنگی در جامعه برایش باز شده بود.
کار در روزنامه راه مدنیت برای تیم همکارش، صرف یک کار روزنامه‌نگاری محض نبود، بل آدرسی برای بیرون ریختن دغدغه‌های درونی نسل امروز، تریبونی برای رساندن هزاران نارسایی به گوش مسوولان، جمع دوستانه‌یی برای اهل قلم و کتاب، حلقه‌یی برای قصه‌های فرهنگی و رسانهیی و در یک کلام پایگاهی برای جمعی علاقمند به کار فرهنگی، رسانهیی و رفاقت توام با عشق به وطن بود. با این وصف کار با دشواری ادامه یافت و تا کنون نیز ادامه دارد. اما حالا باور تیم همکار این است که روزنامه راه مدنیت باز هم راه خواهد رفت و بی‌تردید این راه را قوی‌تر هم خواهد رفت.
حمایت از نظام و انتقادهای سخت
تیم روزنامه راه مدنیت تمام اصول روزنامه‌نگاری مسوول و مدرن را به عنوان سرلوح کارشان رعایت می‌کنند. اصل انصاف و تحلیل دقیق اطلاعات و رویدادها از ویژگی‌های این روزنامه است.
راه مدنیت با رویکرد انتقادی جدی، کارش را ادامه داده است. از هیچ مورد قابل نقد، دریغ نکرده و در صورت لزوم، کارهای شایسته همه را هم بازتاب داده است. این روزنامه هرگز قومی عمل نکرده و از خطوط مذهبی نیز خود را دور نگه داشته است.
حمایت از نظام سیاسی اصل مهم کار برای این روزنامه بوده و مبارزه با افراطی‌گرایی و سنت‌های محدودنگر را وظیفه خود دانسته است. در مبارزه با فساد اداری خود را موظف دانسته و علیه هر نوع ارتشا و فساد با تمام توان ایستاده است. کارتون سیاسی راه مدنیت که محتوای مبارزه علیه فساد را در خود داشت، در مسابقه بین‌المللی سازمان ملل متحد، در میان ۱۰ کارتون برتر جهان، دو سال پیش رتبه چهارم را از آن خود کرد.
روزنامه راه مدنیت در مدت سه سال اخیر بیش از دوصد مقاله تحقیقی و تحلیلی در حمایت از نظام سیاسی کشور منتشر کرده و در این راه از هیچ‌کسی توقع مالی و مادی نداشته است، ولی از نقد و افشای هیچ شخص فاسد در دورن حکومت و ساختار دولت هم دریغ نکرده است. حمایت از نظام سیاسی در برابر افراطی‌گرایی، سیاست‌مداران فاسد، نظام اجتماعی قبیله‌سالار، تناقض‌های قومی و اجتماعی و مافیای سیاسی و مالی را وظیفه خود دانسته و می‌داند.
کینۀ ارباب قدرت
روی این اصل است که ارباب قدرت با این روزنامه میانه خوبی نداشته‌اند. حتا برخی مسوولان، کار فردی برخی از کارمندان این روزنامه را با دل‌سیاهی تمام با عقده‌های خود در برابر انتقاد روزنامه دخیل ساخته‌اند.
به‌طور مثال همکار روزنامه راه مدنیت در امتحان رقابتی کمیته تدارکات در بهار ۱۳۹۶ با نمره عالی (۹۶) موفق می‌شود، مسوولان این کمیته شماره‌‌یی از روزنامه را که در آن یک گزارش تحقیقی از فساد این کمیته منتشر شده بود، جلو او می‌اندازند و به این ترتیب انتقام می‌گیرند.
حالا این روزنامه هشتمین سال انتشار خود را گرامی می‌دارد. این بدین معناست که روزنامه راه مدنیت، راه مدنیت‌پروری را با قوت خواهد رفت. نه از کمبود مالی ترس دارد و نه از ارباب قدرت هراسی.
و حالا تاکید و تصریح می‌کنم که جوهر راه مدنیت روشنگری است و با همین اصل همچنان ادامه خواهیم داد.
در پایان جا دارد از همه همکارانم چه در گذشته و چه حال صمیمانه سپاس‌گزاری کنم. درود به قربانیان راه آزادی بیان.
