زبان بدن و نقش آن در عملکرد پولیس

پوهیالی محمدامیر مهدوی؛ استاد دانشگاه

زبان یک نظام است که تمام افکار، تشخیص، انتخاب و قدرت بیان آدمی در آن نهفته است؛ چنانکه می‌توانیم بگوییم زبان خود، ماهیت وجودی ناطق‌بودن انسان است. در دنیای امروزی، بشر برای تامین ارتباطات در کنار زبان گفتاری و نوشتاری از یک زبان دیگر نیز استفاده می‌کند که هر روز ارزش و اهمیت آن بیشتر می‌شود؛ چنانچه امروز در کشورهای اروپایی آموختن و آموزش آن یک امر حتمی و ضروری بوده حتی شامل نصاب نهادهای تحصیلی گردیده است.

با در نظرداشت اینکه همه ما روزانه با این زبان به‌طور مستقیم و غیر مستقیم رابطه داریم لازم است که در مورد زبان بدن، ارزش و اهمیت آن معلومات داشته باشیم.

  در این مقاله در رابطه به زبان بدن، ارزش و اهمیت آن  و نقش زبان بدن در قوای پولیس به‌طور مختصر معلومات ارایه نمودم تا برای دوستان و علاقمندان این موضوع، یک رهنما باشد.

زبان بدن چیست؟

زبان بدن به مجموعۀ رفتارهای غیرکلامی و فیزیکی اطلاق می‌شود که در آن فرد بدون صحبت کردن قادر به انتقال پیام و برقراری ارتباط با دیگران است. زبان بدن یک جریان ثابت و غیر لفظی ارتباطی است؛ بدون ادای یک کلمه (حتی بدون اینکه  متوجه باشیم)

 زبان بدن احساسات و افکار ما را نشان می‌دهد. مثلآ زمانی‌که که دوست یا فرد مورد علاقه ما غمگین و ناراحت به نظر می‌رسد و از او می‌پرسیم چه اتفاقی افتاده؟ او با چشمانی اشک‌آلوده و قیافه‌ پریشان به ما می‌گوید: «هیچی من خوبم.»

اما کاملآ روشن است که اتفاقی افتاده. اعمال ما بلندتر از صدای ما حرف می‌زند و زبان بدن ما پیام‌هایی منتقل می‌کند که بیش ازحرف‌هایی که می‌زنیم باور کردنی-اند.

بر اساس تحقیق پروفیسور آلبرت مهرابیان، استاد دانشگاه UCLA  امریکا، در مورد چگونگی دریافت پیام مردم از یکدیگر، ۵۰درصد پیام‌هایی که دریافت می‌کنیم از زبان بدن، ۳۸درصد از لحن صدا و تنها ۷درصد از کلمات است.

ارتباطات غیر کلامی امروزه در زندگی هر فرد قسمت مهمی از روابط و ارتباطات‌ را تشکیل می‌دهد. این روابط فقط محدود به روابط کاری نمی‌شود؛ بل در بخش‌های دیگر زندگی از جمله دوست‌یابی، ازدواج، ارتباط با خانواده، همچنین در سوءاستفاده‌کردن از دیگران نقش مهمی را ایفا می‌کند.

اهمیت و ضرورت آموختن زبان بدن

زبان بدن در حال حاضر از مهم‌‌ترین ارتباطات انسانی بوده و آموختن آن از نیازهای ضروری، مهارت‌های مهم و کارآ در زندگی است.

۱- زبان بدن، یک زبان جهانی است: تا جایی‌که که همه می‌دانیم زبان نوشتاری و گفتاری ما محدود به مرزها و مناطق خاص می‌باشد اما زبان بدن، یک زبان جهانی است زیرا در تمام دنیا بیشتر موارد آن معنی مشترک دارد.

۲- زبان بدن، تامین‌کننده ارتباطات است: در دنیای امروزی ارتباطات نقش مهم و اساسی را در زندگی ما دارد، زیرا با تامین ارتباطات سالم می‌توان زمینه رشد و پیشرفت را در تمام عرصه‌ها مساعد نمود و تنها وسیله‌یی که زمینه تامین ارتباطات را مهیا می‌نماید زبان بدن است. مثلآ می‌توانید با یادگیری اصول، قواعد و تکنیک‌های زبان بدن در هنگام صحبت کردن کلام خود را تایید کنید که این کار در اثربخشی کلام ما تاثیرگذار بوده و زمینه تامین ارتباطات ما را مهیا می‌نماید.

۳- زبان بدن، زمینه شناخت بهتر ما و دیگران را مساعد می‌سازد: با مطالعه زبان بدن می‌توانیم از خود و دیگران یک شناخت دقیق داشته باشیم؛ وقتی زبان بدن را یاد می‌گیریم، از آنجا که نشان‌‌دهندۀ حالت و افکار درون افراد است، به ما کمک می‌‌کند تا بتوانیم برخورد دقیق، درست و آگاهانه با افراد و اشخاص با توجه به زبان بدن آن‌ها داشته باشیم و این برای ما یک امر مهم است، که چگونه زبان بدن کسانی که در اطراف ما هستند را تفسیر کنیم.

۴- نقش زبان بدن در فن بیان: اگر دوست دارید که یک بیان موفق و تاثیرگذار داشته باشید، مهم‌ترین نقش را زبان بدن دارد؛ یعنی زبان بدن مهم‌ترین فاکتور در یک سخنرانی و اجرای موفق است و آماری که تحقیقات در این زمینه نشان می‌‌دهد تقریبا باورکردنی نیست. گفته می‌شود که در یک ارتباط ۹۳درصد از پیام را زبان بدن و فقط ۷درصد آن را کلام ما منتقل می‌کند. اگر باور کردن این آمار سخت است، شخصی را تصور کنید که به شکل یک مجسمه ایستاده و حرف‌های بسیار دقیق و خوب می‌‌زند اما به‌جز پلک و لب‌زدن از هیچ یک اجزای بدنش برای انتقال پیام استفاده نمی‌کند.

چقدر کلام آن فرد روی شما تاثیر می‌‌گذارد؟ چقدر می‌‌توانید با آن شخص و گفته‌-های او ارتباط برقرار کنید؟ تمام ضعف ارتباطی و درک نکردن پیام آن شخص را باید در زبان بدن او جستجو کرد.

۵- نقش و کارایی زبان بدن در زندگی ما: ما زبان بدن را در انواع مختلف امور روزمره مانند تربیت کودکان، روابط‌مان در محیط کار، روابط با همسر و مهارت‌های دیگر اجتماعی مورد استفاده قرار می‌دهیم. یکی از پر کاربردترین مزایای یاد گیری زبان بدن در مواجهه با افرادی است که در بیان احساسات خود مشکل دارند.  برخی از موارد پر کاربرد برای یاد گیری زبان بدن را می‌توان قرار ذیل نام برد:

۱-      تشخیص دروغ‌گویی و یا صداقت در افراد

۲-      تشخیص ترس در افراد

۳-      تشخیص استرس در افراد

۴-      تشخیص انواع احساسات هیجانی

۵-      تشخیص احساس فرد نسبت به خود

۶-      پیش‌بینی رفتار و یا تصمیمات افراد

نقش زبان بدن در قوای پولیس: از آن جا که پولیس ارتباطات مستقیم  با شهروندان یک جامعه دارد، پس دانستن زبان بدن و مهارت‌های آن در این قوا یک امر ضروری است. در اینجا بعضی موارد مهم و کلیدی آن را ذکر می‌نماییم:

1. نقش زبان بدن در کشف جرم: با درنظرداشت ماده ۱۳۴قانون اساسی افغانستان، کشف جرم وظیفه پولیس است. بنابراین طی مراحل کشف جرم (گرفتن اطلاع از محل واقعه، بررسی محل واقعه خصوصآ در گرفتن احضارات و حرکات مظنون در هنگام احضارات و تشخیص شخصیت مجرم) نقش مهم و اساسی را دارد.
2. نقش زبان بدن در تامین ارتباط بین پولیس و مردم: زمانی پولیس ما موفق و جامعه ما آرام خواهد بود که رابطه مستحکم بین پولیس و مردم ایجاد گردد. و مهم‌ترین عنصری که می‌تواند زمینه این ارتباط را مساعد سازد زبان بدن است، پولیس که در مورد زبان بدن و مهارت‌های آن آشنایی و بلدیت کامل داشته باشد می‌تواند به راحتی ارتباط صمیمی را با مردم ایجاد نماید.
3. نقش زبان بدن در برجسته‌سازی شخصیت پولیس: یکی از معیارهای مهم و اساسی که برای شهروندان یک جامعه، داشتن یک شخصیت سالم دارای عزت نفس و اعتماد به نفس عالی است؛ اگر پولیس با مهارت‌های زبان بدن آشنایی و بلدیت کامل داشته باشد، در مراسم مختلف نظر به اوضاع و شرایط آن، از خود زبان بدن مناسب به آن شرایط و اوضاع به‌روز داده و شخصیت خویش را به‌راحتی بین مردم ثابت نموده و برجسته می‌سازد.

نتیجه‌گیری و پیشنهادات:

با د نظرداشت ارزش و اهمیت زبان بدن و نقش فوق‌العاده موثر آن در جامعه، در نتیجه جهت رشد و انکشاف آن در کشور ما افغانستان و خصوصآ نهادهای تحصیلی به‌عنوان راه حل می‌توان موارد آتی را بیان نمود:

1. از آن‌جا که تا هنوز در رابطه به زبان بدن در کشور ما تحقیق و کار موثری انجام نشده و شهروندان کشور با این موضوع آشنایی و بلدیت ندارند؛ لازم است که با همکاری نهادهای تحصیلی دولتی و خصوصی یک تیم به‌طور مشترک در رابطه به موضوع تحقیق نموده و مقالات مرتبط به موضوع را در دسترس شهروندان کشور و به تبع آن پولیس قرار دهد.
2. طوری‌که قبلآ ذکر نمودیم در کشورهای اروپایی زبان بدن شامل نصاب نهادهای تحصیلی گردیده و دانشجویان یک مضمون را تحت نام زبان بدن در دوران تحصیل خویش فرا می‌گیرند. لازم است که در نهاد تحصیلی کشور ما و خصوصآ نهادهای تحصیلی مرتبط به وزارت امور داخله (اکادمی پولیس و استاف کالیج) هم یک مضمون تحت نام زبان بدن تدریس گردد.
3. جهت فراگیری موثر و آشنایی بهتر با زبان بدن می‌توان گفت که به همکاری وزارت تحصیلات عالی و وزارت امور داخله کشور یک تیم از اساتید نهادهای تحصیلی مرتبط به این دو ارگان به کشورهای اروپایی که در این راستا موفقند سفری کوتاه‌مدت نموده و اندوخته‌های خویش را با سایر اساتید مرتبط با این نهاد شریک سازند.
4. تاکنون معلومات در مورد زبان بدن بسیار اندک و محدود است و ایجاب می‌نماید که به همکاری نهادهای تحصیلی سمینارهای کوتاه‌مدت و طویل‌المدت در رابطه به موضوع دایر گردد تا در راستای آشنایی و بلدیت با موضوع موثر واقع گردد.

منابع و ماخذ:

۱-  وزارت عدلیه، قانون اساسی افغانستان، کابل، ۱۳۸۲٫

۲- فلسفی، احمد علامه، اسرار زبان بدن، تهران،۱۳۹۴ .

۳- پیز، آلن ترجمه سمیرا اباذری، زبان بدن، تهران،۱۳۹۳٫

۴- پیز، آلن ترجمه سیدمحمود هاشمی، زبان بدن، تهران،۱۳۹۲٫

۵- پیز، آلن ترجمه سعیده لوپری زنگنه، زبان بدن، تهران،۱۳۸۷٫