مصطفی هزاره/ قسمت سوم
قاعدۀ امروزی کریکت، نتیجۀ سال‌ها نوسان این ورزش است. حق تغییر قوانین در ابتدا و برای قرن‌ها به دست انگلیسی‌ها بود. این تغییرها نیز وابسته به اتفاقات داخلی کریکت بود. برای مثال پس از شکستن جمجمۀ یکی از بازیکنان کریکت در استرالیا و ایست قلبی او، کلاه خود و محافظ برای نگهبان ویکت حتمی شد و به‌عنوان یکی از وسیله‌های اصلی بازی استفاده می‌شود. داور سوم میدان نیز به عنوان ناظر بیرون از بازی، در قرن نوزدهم و پس از بازی مشهور پاکستان و انگلستان که انگلیسی‌ها معتقد به تقلب پاکستانی‌ها بودند به کریکت اضافه شد و پس از ورود تکنالوژی و ضبط بازی‌ها، داور سوم وظیفۀ تماشای دقیق صحنه مورد بحث و رای آخر را در صورت اعتراض تیم‌ها برعهده دارند.
قواعد و قوانین کریکت
زمین بازی کریکت یک زمین چمن دایره‌یی شکل با شعاع ۷۵متر است. این بازی در قالب دو تیم ۱۱نفره اجرا می‌شود. در مرکز زمین بازی یک محوطۀ خاکی‌متراکم شده به طول ۲۰متر وجود دارد.
در این منطقه، محوطۀ ویکت وجود دارد که در آن سه چوب استمپ گذاشته می‌شود که هدف اصلی توپ‌اندازان بازی می‌باشد.
توپ کریکت یک توپ با سطح پوشانده‌شده از چرم است، در درون چوب‌پنبه‌یی وجود دارد که با نخ پیچیده و احاطه می‌شود. وزن این توپ بین ۱۵۵ تا ۱۶۳گرم است.
چوب ضربه یا همان بت، با وزنی بین یک الی ۴/۱کیلوگرام و طول ۵/۹۶سانتی‌متر عرض و ۸/۱۰سانتی‌متر عرض می‌باشد.
نحوۀ بازی
در ابتدای بازی، با پرتاب سکه، با تصمیم کپتان تیم، وضعیت تیم‌ها مشخص می‌شود که در ابتدا بالر باشند یا بتینگ.
بتسمن
در هر تیم دو نفر با چوب جلوی ویکت‌ها می‌ایستد تا به توپ پرتاب‌شده توسط بازیکنان تیم مقابل ضربه بزنند. به افرادی که با چوب به توپ ضربه می‌زنند، بتمن می‌گویند.
بالر
به افرادی که توپ را پرتاب می‌کنند بالر می‌گویند. هر بالر به تعداد اورهای تعیین‌شده یعنی اگر ۵۰اور باشند، حق پرتاب ۱۰اور را دارد و برای ۵۰اور ۵بالر می‌باشد. (به ۶ توپ پرتابی یک اور می‌گویند.)
بازی
تیم اول برای پرتاب توپ، دو نفر از بازیکنانش بالر را به زمین می‌فرستد. آن‌ها به هدف شکستن ویکت توپ‌ها را پرتاب می‌کنند. اگر یکی از این پایه‌های افقی توسط ضربه‌یی که بالر بر توپ وارد می‌کند بشکند یا سرنگون شود، بتسمن تیم شماره دوم یا بازیکن چوب به دست اوت می‌شود.
هر ۱۱بازیکن تیم بالر در زمین بازی هستند، ولی فقط دو بازیکن تیم بتینگ یا تیم دوم در زمین هستند، یکی بتسمن و دیگری بازیکن دیگری از تیم که در آن سوی پیچ ایستاده است. بتسمن توپی را که بالر می‌زند را باید با چوب کریکت بزند.
هر ضربه بتسمن به توپ منجر به امتیاز می‌شود.
۱: اگر توپ پس از ضربه بتسمن بدون برخورد به زمین از محوطۀ بازی خارج شود، شش امتیاز برای تیمش حساب می‌شود.
۲: اگر توپ پس از ضربه بتسمن با برخورد به زمین از محوطه بازی خارج شود، چهار امتیاز برای تیم دومش می‌شود.
۳: اگر توپ پس از ضربه بتسمن در میان میدان باشد، دو بازیکن بتسمن فرصت دارد تا مسیر ۲۲متری را پیش از رسیدن توپ طی کنند. در صورتی که توپ به دست بازیکن بالر برسد و بتسمن در پشت خط ۲۲متری نباشد، بالر با شکستن ویکت، بتسمن را اوت می‌کند.
پشت سر بتسمن بازیکنی از تیم بالر به نام «نگهبان ویکت» با کلاه‌خود و کالایی محافظت‌شده ایستاده است.
نحوه اوت‌شدن
- اگر بالر موفق به شکستن ویکت با توپ شود.
- اگر بتسمن با بدن خود تصادفا باعث شکستن ویکت شود.
- اگر بتسمن با بدن خود مانع از برخورد توپ به ویکت شود.
- اگر بتسمن دوبار به توپ ضربه بزند.
- اگر بتسمن غیرمهاجم از منطقه گریز پاپینگ خارج شود.
- اگر بتسمن خود از منطقۀ گریز پاپینگ بیرون باشد.
نگهبان ویکت
وظیفۀ اصلی او جلوگیری از دریافت توپ توسط بتسمن است. او همچنین سعی دارد تا بتسمن‌ها را اوت کند.
وظایف نگهبان ویکت
- توپی را می‌گیرد که بتسمن یک ضربه ناموفق بر آن وارد آورده است.
- نگهبان ویکت توپی را می‌گیرد که بسیار بالا پرتاب شده است.
- نگهبان ویکت با توپ پایه‌های افقی ویکت را زمانی که بتسمن مهاجم بیرون از گریز قرار دارد می‌اندازد.
تعداد معین پرتاب‌ها وابسته به مدل تعیین‌شده بازی است که به آن آور می‌گویند. اورها از تعداد معین پرتاب‌ها تشکیل شده است. هر بار که بالر توپ را به سمت بتسمن پرتاب می‌کند، یک بال انجام می‌دهد. یک اور به شش بال یا پرتاب می‌گویند. بعد از یک اور، بالر دیگری پرتاب را انجام می‌دهد. بالر جدید در طرف دیگر پیچ پرتاب‌ها را شروع می‌کند. معمولا بازی‌های کریکت ۲۰ یا ۵۰ آوره هستند که در ادامه توضیح داده می‌شود.
بال اوت
بال اوت چیزی شبیه ضربات پنالتی است و زمانی انجام می‌شود که بازی مساوی شود. ۵بالر از هر تیم یک یا دو توپ مثل ضربات پنالتی به طرف ویکت بدون محافظ پرتاب می‌کند.
مساوی
در بازی‌هایی که با آور نامحدود برگزار می‌شود، اگر بازی نه برنده داشته باشد و نه تساوی شود، مسابقه Drowشده است. Drow زمانی پیش می‌آید که تیمی ایننینگ آخری را به پایان نرساند.
سایر عوامل بازی کریکت
داور: دو داور در میان زمین و داور سوم برای بازبینی صحنه‌های ویدیویی مجموع قضاوت‌کنندگان این بازی را تشکیل می‌دهند. داور سوم مسوولیت تصمیم نهایی در صورت هرگونه ابهام دو داور میان زمین را بر عهده دارد.
توپ‌گیر: هم‌زمان ۱۱بازیکن تیم بتینگ یا مهاجم در میدان بازی هستند. یک بالر، یک نگهبان ویکت و ۹نفر به عنوان توپ‌گیر در میدان بازی پخش می‌شوند.
گروند فلدینگ: افرادی که توپ‌های زمینی را مهار می‌کنند، گروند فلدینگ می‌گویند. اگر این افراد توپ گرفته‌شده را قبل از اینکه بتمن امتیازی کسب کند و در محل تعیین‌شده نباشد و توپ به ویکت‌ها برخورد کند بتمن حذف می‌گردد.
