راه مدنیت: نی؛ نهاد حامی رسانه‌های آزاد افغانستان گزارش شش‌ماهه‌اش را مبنی بر چگونگی وضعیت رسانه‌ها و خبرنگاران در افغانستان اعلام کرد.
این گزارش در شش‌ماه اول سال میلادی از تمامی ولایات افغانستان جمع‌آوری شده که در کل نشان‌دهندۀ کاهش تلفات خشونت علیه خبرنگاران در نیمۀ اول سال میلادی است.
مجیب خلوتگر، رییس نهاد نی از کاهش 50درصدی خشونت علیه خبرنگاران خبر می‌دهد. به گفتۀ آقای خلوتگر در نیمۀ اول سال جاری 35 مورد خشونت علیه خبرنگاران ثبت شده بود، در حالی‌که این رقم در سال گذشته به 71مورد می‌رسید.
سال گذشته 13مورد قتل، 13مورد جراحت و 19مورد لت‌وکوب ثبت شده بود در حالی‌که در شش‌ماه اول سال جاری این ارقام به 5مورد قتل، 6 مورد جراحت و 3 مورد لت‌وکوب رسیده است، اما آنچه مهم است افزایش 6 درصدی تهدید و توهین خبرنگاران است.
در این گزارش آمده که خشونت علیه خبرنگاران نسبت به چهار سال گذشته کاهش چشم‌گیر 64 درصدی داشته که دلیل اصلی این کاهش خود عملکرد محتاطانۀ خبرنگاران بوده است.
این در حالی‌است که طالبان با نشر خبرنامه‌یی هشدار داده‌اند، اگر اعلانات تجارتی که برضد این گروه در رسانه‌ها منتشر می‌شود، تا یک‌هفتۀ دیگر متوقف نشود تمام کارمندان رسانه‌یی را در مرکز و ولایات هدف قرار خواهند داد، اما نی در این مورد می‌گوید:« با رسانه‌ها نباید با میل تفنگ حرف زده شود، تنها راه قانونی مراجعه به کمیسیون تخطی‌های رسانه‌یی است.»
نهاد حمایت‌کننده رسانه‌های آزاد همچنان حکومت را در قبال جان و امنیت خبرنگاران مسوول می‌داند و خواهان توجه جدی نهادهای زیربط به این مسأله می‌باشد.
در همین حال سید حسین فاضل سانچارکی؛ معین وزارت اطلاعات و فرهنگ بر حمایت حکومت از رسانه‌ها تأکید می‌ورزد و می‌گوید:«ما در طول 18سال راه دشوار و پرخم‌وپیچ را آمده‌ایم و این راه برگشت‌ناپذیر است و نهادهای امنیتی باید تلاش خود را برای مصونیت خبرنگارن انجام دهند.
همچنان این نهاد، طی یک نظرسنجی با خبرنگاران 5 زون کشور چالش‌های کلان سد راه کار اطلاع‌رسانی به‌ویژه اطلاع‌رسانی انتخاباتی را مورد بررسی قرار داده است. در این نظرسنجی با نزدیک به 200 خبرنگار در شهرهای بزرگ مصاحبه شده است. 5/61درصد به این باورند که ناامنی چالش بزرگ در برابر اطلاع‌رسانی می‌باشد. 62درصد خبرنگاران عدم دسترسی به اطلاعات در روز انتخابات را از مشکلات در امر اطلاع‌رسانی می‌دانند.
تهدیدات علیه خبرنگاران یکی دیگر از چالش‌هایی است که بر چگونگی اطلاع‌رسانی تأثیر به‌سزایی دارد، در نظرسنجی آمده است که 5/48درصد از خبرنگاران به دلیل تهدیدات نمی‌توانند به اطلاعات دسترسی داشته باشند.
همچنان خبرنگاران در پاسخ به این سؤال که گفتکوهای صلح در کار خبرنگاران چقدر تأثیر داشته، 43درصد خبرنگاران گفتگوهای صلح را بر کار رسانه‌یی‌شان مثبت می‌دانند. 5/40درصد خبرنگاران گفتگوهای صلح را بی‌تاثیر و 9درصد دیگر این گفتگوها را بالای دسترسی به اطلاعات منفی می‌دانند.
افغانستان یکی از کشورهایی است که خبرنگاران در دسترسی به اطلاعات با محدودیت‌هایی روبرو هستند.
در نظرسنجی که در پنج ولایت انجام شده، محدودیت‌های فراراه خبرنگاران، در عدم تطبیق قانون توسط ادارات دولتی، عدم وجود آگاهی از قانون دسترسی به اطلاعات، عدم احترام به خبرنگاران، شریک ساختن اطلاعات دروغین و عدم ارایه اطلاعات واقعی، برخورد توهین‌آمیز با خبرنگاران و نبود نظارت کمیسیون دسترسی به اطلاعات از پروسۀ دسترسی به اطلاعات در ادارات دولتی عنوان شده است.
